
Üveit, gözün orta tabakasını oluşturan uveanın iltihaplanmasıdır. Uvea, iris (gözün renkli kısmı), siliyer cisim (göz içi sıvısının üretildiği yer) ve koroid (retinayı besleyen damar tabaka) gibi yapıları içerir. Üveit, bu yapılar üzerinde iltihaba yol açarak görme kaybı, ağrı, kızarıklık ve ışığa duyarlılık gibi belirtilere neden olabilir. Üveit, hem yetişkinlerde hem de çocuklarda görülebilir ve tedavi edilmezse kalıcı görme kaybına yol açabilir.
Üveit Türleri:
Üveit, iltihabın gözde hangi bölgeyi etkilediğine bağlı olarak dört ana türe ayrılır:
-
Ön Üveit:
- İritis olarak da bilinir ve üveitin en yaygın türüdür.
- İltihap, iris ve siliyer cisimde (gözün ön kısmı) meydana gelir.
- Belirtiler arasında gözde kızarıklık, ağrı, ışığa duyarlılık (fotofobi) ve bulanık görme yer alır.
-
Orta Üveit:
- İltihap, vitreus (göz içi jel benzeri madde) ve retinanın orta kısmında meydana gelir.
- Pars planit olarak da adlandırılır.
- Belirtiler arasında uçuşan cisimler (floaters) ve görme kaybı yer alır.
-
Arka Üveit:
- İltihap, retinayı ve koroidi (gözün arka kısmı) etkiler.
- Koroidit ve retinit gibi isimlerle de anılabilir.
- Arka üveit, genellikle bulanık görme ve uçuşan cisimler gibi belirtilerle kendini gösterir ve tedavi edilmezse ciddi görme kaybına neden olabilir.
-
Panuveit:
- Gözün tüm katmanlarını (ön, orta ve arka) etkileyen bir iltihaplanma türüdür.
- Belirtiler, tüm üveit türlerinde görülen semptomların bir kombinasyonunu içerir ve bu durum genellikle en ciddi üveit türüdür.
Üveitin Nedenleri:
Üveit, bir dizi faktör nedeniyle ortaya çıkabilir ve bazı durumlarda nedeni tam olarak belirlenemez (idiyopatik üveit). Üveitin yaygın nedenleri şunlardır:
-
Otoimmün Hastalıklar:
- Romatoid artrit, sarkoidoz, Behçet hastalığı, ankiloza spondilit ve lupus gibi otoimmün hastalıklar, bağışıklık sisteminin göz dokularına saldırmasına neden olabilir.
-
Enfeksiyonlar:
- Herpes virüsü, tüberküloz, toksoplazmozis, sifiliz ve Lyme hastalığı gibi enfeksiyonlar üveite yol açabilir.
-
Göz Yaralanmaları:
- Gözde travma veya cerrahi müdahale sonrası üveit gelişebilir.
-
Kanserler:
- Göz içi lenfoma gibi kanser türleri, üveite neden olabilir.
-
İlaç Reaksiyonları:
- Bazı ilaçlar nadiren de olsa üveit gelişimine katkıda bulunabilir.
Üveit Belirtileri:
- Gözde kızarıklık
- Gözde ağrı
- Işığa karşı hassasiyet (fotofobi)
- Bulanık görme
- Uçuşan cisimler (floaters)
- Gözde sulanma
- Görme kaybı
Üveit Tedavisi:
Tedavi, üveitin şiddetine, yerine ve nedenine göre değişir. Tedavinin amacı, iltihabı kontrol altına almak, ağrıyı hafifletmek ve komplikasyonları önlemektir.
-
Kortikosteroidler:
- İltihabı azaltmak için en yaygın kullanılan tedavidir.
- Göz damlası, oral ilaçlar, enjeksiyonlar veya göz içine implante edilen cihazlar şeklinde uygulanabilir.
-
Bağışıklık Sistemini Baskılayan İlaçlar:
- Kortikosteroidlere yanıt vermeyen vakalarda, bağışıklık sistemini baskılayan ilaçlar (immunosupresifler) kullanılabilir.
-
Antibiyotikler veya Antiviral İlaçlar:
- Üveit bir enfeksiyon sonucu ortaya çıktıysa, enfeksiyonu tedavi etmek için uygun antibiyotik veya antiviral ilaçlar kullanılabilir.
-
Miyotik veya Sikloplejik Damla:
- Gözdeki ağrıyı azaltmak ve iris ile siliyer cismin hareketini sınırlayarak iltihabı kontrol altına almak için kullanılır.
-
Cerrahi Müdahale:
- Komplikasyonların gelişmesi durumunda, örneğin katarakt veya retina dekolmanı gibi, cerrahi müdahale gerekebilir.
Üveitin Takibi:
Üveit, kronikleşebileceği ve tekrarlayabileceği için düzenli göz doktoru kontrolleri ve dikkatli bir tedavi takibi gerektirir. Erken teşhis ve tedavi, kalıcı görme kaybını önlemekte kritik rol oynar.