Sarı Nokta Hastalığının Türleri:

1. Kuru Tip (Non-eksüdatif veya Atrofik YBMD):

   • YBMD’nin en yaygın şeklidir ve vakaların %85-90’ını oluşturur.
   • Makula bölgesinde drusen adı verilen sarımsı birikintilerin oluşması ile başlar. Bu birikintiler, retinanın altında birikir ve zamanla makula hücrelerinin bozulmasına neden olur.
   • Hastalık yavaş ilerler ve merkezi görmede kademeli bir azalmaya yol açar.
   • Kuru YBMD’nin ileri safhasında, makula incelmesi veya atrofisi meydana gelebilir, bu durum da ciddi merkezi görme kaybına neden olabilir.

2. Islak Tip (Eksüdatif veya Neovasküler YBMD):

   • Kuru tipten daha az yaygındır ancak daha hızlı ilerler ve daha ciddi görme kaybına neden olabilir.
   • Islak YBMD, retinanın altında anormal yeni kan damarlarının (neovaskülarizasyon) oluşmasıyla karakterizedir. Bu damarlar sızıntı yapabilir veya kanayabilir, bu da makula altında sıvı birikmesine ve yara dokusuna yol açar.
   • Aniden bulanık görme, düz çizgilerin dalgalı veya çarpık görünmesi ve merkezi görme kaybı gibi belirtiler hızla ortaya çıkabilir.

Belirtiler:

• Merkezi Görme Kaybı: Merkezi görmede bulanıklık veya boşluk hissi.
• Düz Çizgilerin Çarpık Görünmesi: Düz çizgiler (kapı çerçeveleri veya basamaklar gibi) dalgalı veya çarpık görünebilir.
• Renklerin Solması: Renkler daha az parlak veya solgun görünebilir.
• Yavaş İyileşme: Karanlık bir ortamdan aydınlık bir ortama geçerken gözlerin daha yavaş uyum sağlaması.
• Görme Alanında Boşluklar veya Kayıp: Özellikle ıslak tipte, görme alanının merkezi kısmında koyu veya boş bir nokta oluşabilir.

Risk Faktörleri:

• Yaş: 50 yaş üstündeki bireylerde risk artar.
• Genetik: Ailede sarı nokta hastalığı öyküsü varsa, risk artar.
• Sigara: Sigara içenlerde hastalığın gelişme riski daha yüksektir.
• Göz Rengi: Açık renkli gözlere sahip kişilerde risk daha yüksek olabilir.
• Diyet: Antioksidanlar ve çinko açısından fakir bir diyet, hastalığın gelişme riskini artırabilir.
• Yüksek Tansiyon: Hipertansiyon, sarı nokta hastalığı riskini artırabilir.

Tanı:

• Göz Muayenesi: Göz doktoru, makulayı değerlendirmek için oftalmoskopi gibi çeşitli testler yapar.
• Amsler Grid Testi: Hastanın düz çizgileri görme yeteneğini değerlendiren basit bir testtir.
• Optik Koherens Tomografi (OCT): Makulanın ayrıntılı görüntülerini almak için kullanılan bir görüntüleme testidir.
• Fluorescein Anjiyografi: Kan damarlarının durumu hakkında bilgi sağlayan bir testtir; bu, özellikle ıslak YBMD’de önemlidir.

Tedavi:

Kuru Tip Tedavisi:

• Antioksidan ve Çinko Takviyeleri: Göz sağlığını korumak ve kuru YBMD’nin ilerlemesini yavaşlatmak için antioksidanlar (C vitamini, E vitamini) ve çinko içeren takviyeler önerilebilir. AREDS (Age-Related Eye Disease Study) formülü olarak bilinen bu takviyeler, hastalığın ilerlemesini yavaşlatabilir.
• Göz Kontrolleri: Düzenli göz muayeneleri ile hastalığın ilerleyişi izlenir.

Islak Tip Tedavisi:

• Anti-VEGF Enjeksiyonları: Islak YBMD tedavisinde en yaygın kullanılan yöntemdir. Bu tedavi, göz içine yapılan enjeksiyonlarla, anormal damar büyümesini durdurur ve mevcut damarları küçültür. Bu tedavi genellikle hastalığın ilerlemesini yavaşlatır veya durdurur.
• Lazer Tedavisi: Bazı durumlarda, anormal damarların kapatılması için lazer tedavisi uygulanabilir.
• Fotodinamik Terapi (PDT): Lazer tedavisi ile birlikte kullanılan bir ışığa duyarlı ilaç, anormal kan damarlarını hedef alır ve kapatır.

Yaşam Tarzı ve Önlemler:

• Dengeli Beslenme: Antioksidan açısından zengin besinler, yeşil yapraklı sebzeler, balık ve fındık gibi omega-3 yağ asitleri içeren gıdalar tüketmek önemlidir.
• Düzenli Göz Kontrolleri: Sarı nokta hastalığı riskini veya belirtilerini izlemek için düzenli göz muayeneleri önemlidir.
• Sigara Bırakma: Sigara içmek hastalığın ilerlemesini hızlandırabilir; bu nedenle bırakılması şiddetle tavsiye edilir.
• Güneş Gözlüğü Kullanımı: UV ışınlarına maruz kalmayı azaltmak için güneş gözlüğü takmak, göz sağlığı açısından faydalıdır.

Sarı Nokta Hastalığı, yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebilir, bu nedenle erken teşhis ve uygun tedavi çok önemlidir. Görme kaybını en aza indirmek ve hastalığın ilerlemesini yavaşlatmak için düzenli göz kontrolleri ve doktor önerilerine uyulması gerekir.